De oceaanbodem mag dan misschien wel fascinerend zijn omdat we er weinig over weten, maar de ruimte spant misschien nog wel de kroon. De absolute leegte, de honderden zonnen en sterren, gelijksoortige planeten als de aarde, nieuwe zonnestelsels, andere universums: we blijven er maar over fantaseren.
Maar goed, in tegenstelling tot ons fantaseren zijn er ook daadwerkelijk mensen die proberen de mysteries van de ruimte op te lossen. Een enkeling daarvan mag zich astronaut noemen. Ook België, een klein land Emet grote dromen, heeft zijn aandeel gehad met het sturen van getalenteerde individuen naar de kosmos. In dit artikel nemen we je mee naar wie die personen zijn en welke prestaties ze hebben geleerd.
De pionier
We kunnen het alvast verklappen, maar in principe kent België ‘slechts’ drie astronauten. Of eigenlijk misschien vier, al zou één van hen de ruimte nooit halen. We starten in ieder geval met Dirk Frimout, de Belg die historie schreef, door als eerste Belg de ruimte in te gaan en de planeet vanaf die plek te bewonderen.
Dirk Frimout
Dat je niet zomaar astronaut bent, wordt wel bewezen door deze man. Hij zou bijvoorbeeld pas in 1992 de ruimte betreden, terwijl hij toen al 51 jaar was geworden.
Frimout werd geboren op 21 maar 1941. Na zijn jeugd zou hij gaan studeren aan de Universiteit van Gent. Hij studeerde eerst af als ingenieur elektronica en zou daarna een doctoraat in de toegepaste fysica behalen. Klaar met studeren was hij nog niet, omdat hij nog zijn postdoctoraat van atmosferische en ruimtelijke fysica behaalde (andere universiteit). Alsof dat nog niet genoeg was, slaagde hij er ook nog in om te promoveren tot doctor in de toegepaste fysica.
Een hele mond vol om uiteindelijk ervoor te zorgen dat hij een karikatuur als Europees astronaut stelde. Frimout wist van aanpakken en werkte jaren lang voor verschillende instituten, organisaties en bedrijven, die ieder wat met de ruimte te maken hadden.
De ruimte in
Al het werk wat Frimout leverde, is misschien wel geweest om een wens als astronaut werkelijkheid te maken. In 1986 stond hij als eerste als ‘reserve’ op de lijst om de ruimte in te gaan, maar pas in 1992 ging hij als eerste Belg de ruimte in. Het ging, for your information, over de STS-45 Space Shuttle.
Dit deed hij aan boord van Atlantis, een Amerikaanse ruimtevrees. Hij zou daar 8 dagen en 22 uur aan boord blijven. Eenmaal terug op aarde, gebeurde er iets fantastisch: zijn populariteit schoot door het dak heen. Niet alleen vanwege zijn sterk wetenschappelijke karakter en de drang om dingen te verklaren, maar ook omdat hij simpelweg de eerste astronaut uit Belgie was geweest. Sterker nog, hij werd zelfs door de Koning tot burggraaf benoemd én werd hij geëerd met de graad van Groot Officier in de Leopoldsorde.
Second, but not least: Frank De Winne
Poeh poeh, Dirk Frimout schreef zeker geschiedenis, maar was niet de enige Belg die de ruimte zou betreden. Sterker nog, De Winne zou zelfs twee keer naar de ruimte vliegen.
Dat ruimte-bezoek gebeurde in de jaren 2002 en 2009. Hij boekte vele successen en zou net als Frimout in de Belgische adelstand worden verheven. Maar, wat hij óók deed was het werken naar de eerste Europese gezagvoerder in het ruimtestation ISS. Hij maakte bij beide vluchten uit van het ESA astronautenkorps. Je behaalt deze mijlpalen natuurlijk niet zomaar, dus geloof ons maar als je hier lang en veel voor moet studeren.
In het leger
Echter, waar misschien niet iedereen zich van bewust is, is dat Frank De Winne van oorsprong juist een gevechtspiloot was. En of hij dit goed deed? Ja, zelfs uitmuntend. Hij ontving namelijk de Joe Bill Dryden Semper Viper Award. Dat op zichzelf is al een prestatie, maar misschien nog wel meer omdat hij deze ontving als eerste niet-Amerikaan. Uiteindelijk zou De Winne duizenden vlieguren maken en verschillende titels op zijn naam zetten. Een indrukwekkende carrière die zeker interessant is om op te zoeken.
Bijna en net niet
Nu zijn er nog twee astronauten, die bijna en net niet de ruimte betreden. Ze worden met elkaar vergeleken omdat ze als enige twee Belgen direct en rechtstreeks de selectie van het ESA behaalden. We beginnen maar even bij de vrouw van dit duo, genaamd Marianne Merchez.
Marianne Merchez
Helaas bleek de enige vrouw uit het viertal dat nooit de ruimte zou halen, ondanks dat ze wel werd geselecteerd voor de opleiding hiervan. Wat bleek, deze arts werd wel geselecteerd door de ESA, maar stopte een jaar na het begin haar opleiding. Dit was om persoonlijke redenen, waar verder niet veel van bekend is. Merchez heeft nooit een ruimtemissie gehaald.
Raphaél Liégeois
Liégeois, een Waalse ingenieur en natuurkundige, werd vorig jaar die directe plek bij de opleiding toegewezen. Hij zal uiteindelijk naar ruimtestation ISS en mogelijk de maan vliegen. Wanneer het zal plaatsvinden, is echter onbekend. Omdat er meerdere gegadigden zijn, zal het in 2026 of 2030 gebeuren. Hij is daarmee de derde Belg die door de atmosfeer van de aarde zal breken. Een leuk feitje is dat Liégeois wordt opgeleid in het instituut waar Frank De Winne op dit moment de directeur van is.
Conclusie
België mag dan wel klein zijn in omvang, maar het heeft bewezen dat het groots kan zijn in de ruimte. Met pioniers zoals Dirk Frimout en moderne helden zoals Frank De Winne, blijft België een belangrijke speler in de wereld van ruimteverkenning. De toekomst van Belgische astronauten, waaronder Raphaél Liégeois lijkt veelbelovend, met getalenteerde jongeren die zich voorbereiden om deel uit te maken van toekomstige ruimtemissies. Dit wordt onder andere mogelijk gemaakt door de investering van België als land in de European Space Agency.